چطور نه بگوییم؟

آیا تا به حال احساس کرده‌اید که زندگی‌تان درگیر تعداد زیادی از درخواست‌ها و تقاضاها شده و شما نمی‌توانستید به آنها نه بگویید؟ آیا احساس کرده‌اید که همیشه در تلاش برای رضایت دیگران بوده‌اید و فراموش کرده‌اید که به خودتان هم احترام بگذارید؟ ما همه با این مسئله مواجه شده‌ایم. اما آیا واقعاً همه چیز باید به دلخواه دیگران باشد؟ آیا این درست است که همیشه باید بله بگوییم؟ در این مقاله، با هم به بررسی این موضوعات خواهیم پرداخت و راهکارهایی برای آموزش مهارت نه گفتن را ارائه خواهیم داد.

چرا باید بله گفتن را کنار بزاریم؟

زمان، انرژی و پول ما محدود هستند پس باید درست مدیریت شود تا ما را به اهداف و خواسته هایمان برسانند.

زمانی که شما به کسی بله می‌گویید در واقع فرصت تمرکز بر خودتان را از دست می‌دهید. همچنین با هر انتخاب یک فرصت برایمان ایجاد و یک فرصت را از دست می‌دهیم. به طور مثال زمانی که شما تصمیم می‌گیرید آشپزی کنید فرصت پیاده روی کردن در همان لحظه را از دست می‌دهید. این شما هستید که بر اساس اولویت خود کدام مورد را انتخاب می‌کنید.

چرا نمی‌توانیم نه بگوییم؟

بله گفتن ارزش شماست

ما در فرهنگی رشد کرده ایم که همیشه دنبال تایید و بله گرفتن از والدین و افراد مهم زندگی مان بوده ایم و به دنبال آن پاداش گرفتیم. طبیعی است که مهارت نه گفتن را بلد نیستیم یا حتی بعضی اوقات تمایلی به نه گفتن نداشته باشیم. اما برای مدیریت کردن زندگی مان لازم است نه بگوییم. بعضی اوقات به خاطر بیش از تعهد داشتن به دیگران و داشتن این فکر اشتباه که « هر چه دیگران بگویند من باید انجام دهم»  با ایجاد استرس درخودمان، سلامتی‌مان را به خطر می‌اندازیم.

احساس گناه می‌کنید

اگر بله گفتن ارزش شما باشد طبیعی است که در زمان نه گفتن احساس گناه می‌کنید. اما این را در نظر بگیرید  که گاهی اوقات ما نیاز داریم تا در مورد باورهایمان تجدید نظر کنیم. به این فکر کنیم که آیا این باور کارامد است؟ آیا باعث بهبود کیفیت زندگی من می‌شود؟ با بررسی این موارد می‌تواند بهتر تصمیم بگیرید.

نکته مهم: در اولین تلاش هایتان برای نه گفتن سعی نکنید احساس گناه را سرکوب کنید. مغز شما در یک دوره طولانی عادت کرده است که بله بگوید و زمانی که شروع به نه گفتن می‌کنید و این کار را تکرار می‌کنید، مغز مجبور است تا سیستم را تغییر دهد و این تغییر برای مغز انرژی بر است. به همین دلیل شروع به منصرف کردن شما از نه گفتن می‌کند. حال شما با آگاهی نسبت به این موضوع می‌توانید با افکار و احساسات مزاحم بهترکنار بیاید و آنها بپذیرید. با روش CBT می‌توانید افکار و احساسات خود را مدیریت کنید.

چه زمانی نه بگوییم؟

برای اینکه متوجه شوید چه زمانی نه بگویید باید هزینه های آن فرصت را در نظر بگیرید. سوالات زیر به شما کمک می‌کند تا تصمیم بهتری بگیرید:

۱) آیا من الان وقت و انرژی و پول انجام دادن این فرصت را دارم؟

۲) آیا من میخوام این کار را انجام بدم؟

۳) آیا این کار در راستای ارزش‌های من هست؟

۴) آیا من به خاطر اینکه می‌ترسم نه بگم دارم این فرصت را قبول می‌کنم؟

اهمیت حفظ حد و حریم: چگونه نه بگوییم؟

برای حفظ حد و حریم و به درستی نه گفتن، باید موارد زیر را در نظر داشت:

۱. تعیین اولویت‌ها:

قبل از قبول کردن هر درخواستی، باید اولویت‌های خود را مشخص کنیم. ارزش‌ها، اهداف، و زمان شخصی خود را در نظر بگیریم و از این اطلاعات برای تصمیم‌گیری استفاده کنیم.

۲.تمرین مهارت‌های ارتباطی:

به یاد داشته باشید که مهارت نه گفتن نیازمند مهارت‌های ارتباطی است. به دیگران با احترام و مودبانه بگویید که چرا نمی‌توانید به درخواست آنها پاسخ مثبت بدهید.

۳.استفاده از فرصت‌های آموزشی:

به عنوان مثال، می‌توانید نقشه‌ی زمانی خود را بهبود ببخشید و به روش‌های مدیریت زمان مطالعه کنید تا بتوانید به درستی نه بگویید و همچنین به موقعیت‌هایی که به آن نیاز دارید، بله بگویید.

۴. ارزیابی موقعیت‌ها:

قبل از اینکه بله یا نه گفتن، موقعیت‌های مختلف را به دقت بررسی کنید و از اینکه چرا می‌خواهید بله یا نه بگویید، آگاه باشید.

۵.مراقبت از خود:

حفظ حد و حریم شخصیتان بسیار مهم است. بنابراین، باید به خودتان اولویت دهید و بله گفتن را مرتبط با اهداف و ارزش‌های شخصیتان کنید.

با اعمال این راهکارها، می‌توانیم به درستی نه بگوییم و حد و حریم خود را حفظ کرده و در عین حال روابط خود با دیگران را نیز تقویت کنیم. این اقدامات نه تنها به شما کمک می‌کنند تا زمان و انرژی خود را برای کارهای مهم‌تری اختصاص دهیم، بلکه از احساس استرس و فشار نیز کاسته و به روابط شما با دیگران احترام بیشتری بخشید.

در این بخش مدل هایی از نه گفتن را بررسی کردیم.

۱) موکول کردن به زمان دیگر:

«خیلی پیشنهاد فوق العاده ای هست اما من برنامه ام پر ست و نمی‌تونم الان بیام. نظرت چیه یک ماه دیگه بریم؟»

اگر زمان، انرژی یا پول کافی برای یک فرصت را ندارید، به شخص مورد نظر پیشنهاد کنید که در زمان دیگری این موضوع را بررسی کنید.

۲) ارائه پسشنهاد دیگر:

«من الان نمی‌تونم این کار را انجام بدم اما می‌خوای فلان کار را برات انجام بدم؟»

به جای رد کردن یک درخواست، یک پیشنهاد دیگر ارائه کنید که ممکن است برای شخص مورد نظر مفید باشد.

۳) فرمول « تشکر+ دلیل+ نه»

«خیلی ممنونم که من رو مناسب این پیشنهاد دونستی، اما من برنامه فوری دیگه‌ای دارم برای همین نمی‌تونم پیشنهادت رو قبول کنم»

اینجا لازم نیست خیلی توضیح بدید چون زیاد توضیح دادن به مخاطب شما این فرصت را می‌دهد تا مشکل شما را حل کند و شما مجبور شوید این درخواست را قبول کنید. با اعمال این راهکارها، می‌توانید به بهترین شکل ممکن از منابع خود استفاده کنید و در عین حال روابطتان با دیگران را بهبود بخشید. به خودتان اجازه دهید نه بگویید و بهترین تصمیم‌ها را برای زندگیتان بگیرید.

سخن پایانی:

با توجه به اهمیت حفظ حد و حریم و مهارت نه گفتن، می‌توان به این نتیجه رسید که در برخورد با موقعیت‌های مختلف، لازم است ما بتوانیم به درستی نه بگوییم. با اعمال موارد ذکر شده می‌توانیم از انرژی، زمان و منابعمان به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم و همچنین روابطمان با دیگران را حفظ کنیم. بنابراین، به ما همیشه یادآوری شود که نه گفتن نه تنها علامت قدرت و قاطعیت است، بلکه نشانه‌ای از احترام به خود و دیگران نیز می‌باشد.

منابع: منبع۱ - منبع۲